Het jaarthema voor het nieuwe seizoen 2017-2018 is: STAD.
Onder andere geinspireerd door het 800-jarig stadsjubileum zullen dit kerkelijk jaar diverse activiteiten gebaseerd zijn op het jaarthema.
Bijgaand het nieuwe logo bij het jaarthema, ontworpen door Lutske Strating. Bovenaan het logo geeft de M van Middelburg de oude stervorm van de 800-jarige stad aan. Onderaan verdelen het kanaal en de spoorlijn de stad. In het centrum is de duif het beeld van de kerk. Met één vleugel geeft de duif het bindend element van de kerk weer.
Hieronder heb ik een aantal Bijbelse notities verzameld.
Inleiding
De Bijbel eindigt met een stad. Maar de Bijbel begint met de Hof van Eden. Onze toekomst wordt getekend in het beeld van een stad. De Hof keert niet terug. Dat geeft te denken over de zin van een mensenleven en de zin van mensengeschiedenis. Een stad is het product van mensenhanden. Mensenwerk wordt door God niet zomaar weggedaan of aan de kant gezet aan het einde der tijden. Aan het eind staat een stad. We keren niet terug naar de tuin van het begin. Dan zou de geschiedenis zinloos zijn en een mensenleven tevergeefs. God verloochent zijn geschiedenis met mensen niet. Wij zijn op weg naar de stad van de toekomst.
Over de stad wordt in de Bijbel op twee manieren gesproken. Enerzijds positief: een stad biedt veiligheid en bescherming aan mensen.: Jeruzalem. Anderzijds negatief: een stad als een gesloten bolwerk, afgesloten, ongastvrij: Babel.
Jericho is in de Bijbel de stad van de muren. Letterlijk en figuurlijk. Het volk Israël kwam er niet doorheen vertelt het begin van het boek Jozua. Pas toen de muren van die stad waren ingestort, kon Israël het beloofde land binnengaan. Jericho is in de Bijbel het symbool van leven met muren, gesloten, hoge muren uit angst voor alles wat vreemd en nieuw is. Telkens als een Bijbelverhaal zich in Jericho afspeelt, moeten we ons allereerst afvragen: welke muren komen we tegen, letterlijk en figuurlijk? Jezus komt ook in Jericho, vertelt het Evangelie van Lukas. Daar treft hij Zacheüs, een gesloten mens die afstand houdt. Zacheüs is een mens als een muur en ook die muur stort in.
Jeruzalem is in de Bijbel het beeld van de stad waar de tempel is, de door God gedroomde stad waar gerechtigheid en vrede tussen mensen leeft. De stad ook waarin God de tranen van mensen droogt en God tussen mensen woont.
Paulus was één van de mensen die in de eerste eeuw na Christus rondtrokken door het Romeinse Rijk om over Jezus te vertellen en zo het christelijk geloof te verspreiden. Paulus ging rond 50 na Christus van stad naar stad. Paulus bezocht de knooppunten van de toenmalige wereld. In elk gebied waar hij kwam zocht Paulus de grootste stad op en daar vertelde hij over Jezus en hij begon er een christelijke gemeenschap. Hij begeleidde die kleine gemeenschappen met het schrijven van brieven. In deze brieven gaf hij antwoord op vragen die er in zo’n gemeente leefden en ging hij in op hun specifieke problematiek. Hij gaf gevraagd en ongevraagd advies. Waarom ging Paulus bijvoorbeeld naar een stad als Korinthe? Paulus was zelf een stadsmens. Hij had niks met het platteland. Paulus was geboren in Tarsus, een stad in Asia. Dat merk je ook in zijn taalgebruik. Als je de gelijkenissen van Jezus leest en daarna de brieven van Paulus, is dat een wereld van verschil. Jezus spreekt over herders en schapen, over zaad, een boer die twee zonen heeft. Paulus gebruikt heel andere metaforen: beelden van een architect of een soldaat, een sportwedstrijd. En als Paulus het over de kerk heeft, bijvoorbeeld in zijn brief aan Filippi, zegt hij: “ons burgerschap is in de hemel”. Het Griekse woord dat hij gebruikt, betekent: stadsburgerschap. De beelden voor de kerk die vaak gebruikt worden zijn: die van een gezin, een kudde schapen etc., maar zien we het ook als een stad?
Paulus dacht heel strategisch. Als je een land wilt bereiken, zo was zijn gedachte, moet je zorgen dat je de steden in dat land bereikt. Het land beïnvloeden via de stad en de stad beïnvloeden via de kerk, dat was zijn strategie. We kunnen ons nauwelijks voorstellen dat het christendom eeuwenlang een stadsgodsdienst is geweest.
De kerkelijke situatie in Nederland is bijna omgekeerd, zeker als we naar de traditionele kerk kijken. Massa’s christenen in Barendrecht, Bunschoten en Barneveld. Haast geen christenen in Amsterdam onder de van oorsprong Nederlandse bevolking. Wel zijn er volop kerken in de steden van mensen over de hele wereld.
De kerk in Korinthe was een kleine minderheid in een grote stad. Misschien maximaal honderd leden. En dat in een stad met honderdduizend mensen. Christenen waren een kleine minderheid, kwetsbaar ook. De kern van Paulus’ strategie was: een kleine gemeenschap beginnen in zo’n grote stad, waar de idealen van Jezus worden geleefd en in de praktijk worden gebracht. Het ging Paulus helemaal niet om macht of invloed of succes. Hij wilde God aan het werk zien onder mensen. In een stad met eigen dynamiek; met eigen problematiek, met goede en kwade kansen. De vraag ligt voor de hand: hoe kunnen wij een uitnodigende, inspirerende gemeente van Jezus Christus zijn in onze stad?
Namens de taakgroep Vorming & toerusting, ds. Paulien Couvée